Co to jest kabel elektryczny?

Decydując się na samodzielne wykonanie instalacji elektrycznej w domu swoja pracę należy rozpocząć od odpowiedniego rozeznania w temacie elektryki, zapoznania się z zapleczem technicznym, a także zwrócenie szczególnej uwagi na rodzaj wykonywanej instalacji pod względem wymagań technicznych- parametrów przewodzenia, rodzaju instalacji, typów urządzeń podłączonych do instalacji.

Czym jest instalacja elektryczna?

Instalacja elektryczna to nic innego jak siec niskiego napięcia, do stworzenia której wykorzystywane są kable nn (kable niskiego napięcia). Układ instalacji elektrycznej stanowią przewody wraz ze sprzętem elektroinstalacyjnym. Początek instalacji zaczyna się przy zaciskach wyjściowych linii zasilających, kończy w gniazdkach wtyczkowych, wypustnicach oświetlenia lub urządzeniach zainstalowanych w sposób stały jako część instalacji elektrycznej. W skład instalacji elektrycznej wchodzą: złącze kablowe, tablica rozdzielcza, piony i linie zasilające, instalacja odbiorcza oraz wszystkie linie i układy obwodowe ułożone w zależności od pomieszczenia zasilanego oraz ilości urządzeń odbiorczych.

Czym jest kabel elektryczny?

Według międzynarodowego słownika elektrotechnicznego kablem nazywamy wyroby składających się z jednej lub wielu żył, które posiadają indywidualne pokrycie izolacyjne lub ekranowe; warstwy ochronnej opartej na skręconych żyłach oraz osłon ochronnych. Termin ten odnosi się zarówno do wszystkich rodzajów kabli, jak i przewodów izolowanych i nieizolowanych. W ujęciu elektroenergetycznym, za kabel uznaje się przewód wykorzystywany do montażu zewnętrznego (kable ziemne, napowietrzne kable energetyczne), w odróżnieniu od przewodów, które wykorzystywane są do tworzenia instalacji wewnętrznych.

Z uwagi na funkcję, kable z założenia łączą źródło zasilania z odbiornikiem- urządzeniem. Żyły znajdujące się w świetle kabla odpowiadają za przesłanie energii elektrycznej w formie prądu elektrycznego. W zależności od natężenia prądu w instalacjach wykorzystywane są różnego rodzaju okablowanie elektryczne.

Oznaczenie kabli

Do oznaczenia kabla wykorzystywane są symbole literowe uznane przez PN oraz zależne od typu kabla telekomunikacyjnego lub sygnalizacyjnego.

Budowa kabla- przekrój

Kable wykorzystywane do instalacji najczęściej zbudowane są z 3 do 5 żył przewodzących, wykonanych z aluminium w izolacji polwinitowej. Drugim rodzajem kabli nn są kable znajdujące się w izolacji polietylenowej usieciowanej, które charakteryzują się większą odpornością na przeciążenia.

Każdy kabel elektroenergetyczny składa się z:

żyły, która odpowiada za przewodzenie prądu elektrycznego, wykonane najczęściej z miedzi lub aluminium,
izolacji wewnętrznej, która ogranicza przepływ ładunku, zarówno w obrębie kabla jak i na zewnątrz,
wkładki wypełniające światło kabla,
warstwy izolujące- powłoka ołowiana, włóknista osłona (ekran), pancerz wykonany z taśmy stalowej, kolejna warstwa osłony włóknistej zewnętrznej, chroniący przed działaniem czynników zewnętrznych- atmosferycznych i mechanicznych.

W zależności od rodzaju instalacji przekrój kabla będzie się różnił.

Rodzaje poszczególnych elementów składowych kabla

Z uwagi na funkcję, wyróżniamy żyły robocze, ochronne, a także kontrolne. Dodatkowo, do ich konstrukcji wykorzystywane są pojedyncze druty bądź też linki miedziane lub aluminiowe, które w przekroju przybierają kształt okrągły lub sektorowy, przypominający wycinek (1/3) koła. Wykorzystanie sektorowej konstrukcji kabla pozwala na zmniejszenie średnicy kabla oraz ilości materiału potrzebnego na zbudowanie żyły, przy zachowaniu takich samych parametrów przewodnictwa. Model sektorowy nie jest wykorzystywany w przypadku kabli jednożyłowych, o przekroju mniejszym niż 10mm2 lub w przypadku kabli przewodzących napięcie wyższe niż 6kV.

Każda żyła, a także całość instalacji znajduje się w specjalnej powłoce izolującej. W zależności od rodzaju kabla izolacja wykonana jest z różnych materiałów. W starszych modelach kabli wyróżniamy izolacje wykonane z papieru nasyconego syciwem zwykłym lub trudno ściekającym (symbol oznaczenia n). Współcześnie do produkcji powłok izolacyjnych wykorzystywany jest polwinit (oznaczenie Y) lub polietylen termoplastyczny (X) czy usieciowany (XS).

Wybierając kabel do konkretnej instalacji poza jego przekrojem, ilością żył przewodzących odpowiedni materiał, z którego została stworzona izolacja stanowi ważny element zachowania bezpieczeństwa całej instalacji. W przypadku wykonywania instalacji, która z góry przewiduje możliwość uszkodzenia mechanicznego, bądź też narażona jest na spore przeciążenia najlepiej wybrać izolację polwinitową. W przypadku układania instalacji w warunkach zagrażających i wymagających (np. w których podczas pracy występuje wysoka temperatura, wilgoć) najlepiej wykorzystać izolacje polietylenu usieciowane. Zarówno polietylen usieciowany jak i termoplastyczny, wg norm może być wykorzystany wyłącznie w kablach wyposażonych w wykonany z obwoju taśm miedzianych lub siatki z drutów, ekran indywidualny (H).

Powłoki znajdujące się w kablach również wykonane są z włókien polwinitu, które są wytłaczane lub wypełniają wnęki pomiędzy kolejnymi żyłami znajdującymi się w świetle kabla.